SIMEOX dla profesjonalistów: Skuteczna terapia w mukowiscydozie, POChP i innych chorobach płuc.

Dzisiaj, 4 kwietnia 2025 roku, odbyło się spotkanie online zorganizowane przez Fundację Oddech Życia. Webinar nosił tytuł “Terapia SIMEOX u pacjentów pulmonologicznych w praktyce medycznej i fizjoterapeutycznej” i był skierowany do profesjonalistów medycznych, w tym lekarzy, pielęgniarek i fizjoterapeutów.

Szkolenie poprowadziła mgr Natalia Jeneralska, fizjoterapeutka oddechowa z wieloletnim doświadczeniem, na co dzień pracująca w Centrum Leczenia Mukowiscydozy w Dziekanowie Leśnym. Prowadząca podzieliła się swoją wiedzą i praktycznym doświadczeniem w stosowaniu terapii SIMEOX, z którą pracuje od około 7-8 lat.

Kluczowe punkty spotkania:

1. Wprowadzenie do terapii SIMEOX: Omówiono zasadę działania urządzenia, które generuje zmienne, ujemne ciśnienie wydechowe. Ten mechanizm pomaga w mobilizacji, rozrzedzeniu (“cięciu”) i upłynnieniu gęstej wydzieliny oskrzelowej poprzez wpływ na jej strukturę (wiązania mucyny). Podkreślono, że jest to unikalna cecha SIMEOX, odróżniająca go od innych urządzeń wspomagających drenaż.
2. Pacjenci i wskazania: Terapia SIMEOX, początkowo stworzona z myślą o pacjentach z mukowiscydozą, znajduje zastosowanie w szerokiej grupie schorzeń pulmonologicznych z problemem zalegania wydzieliny, takich jak:
   • Mukowiscydoza
   • POCHP (Przewlekła obturacyjna choroba płuc) – gdzie SIMEOX pomaga nie tylko w usuwaniu wydzieliny (zwłaszcza w zaostrzeniach), ale też ułatwia wydech u pacjentów z “pułapką powietrzną”
   • Pierwotna dyskineza rzęsek (PCD)
   • Rozstrzenie oskrzeli
   • Przewlekłe i ostre zapalenia oskrzeli, zapalenia płuc
   • Astma oskrzelowa
   • Stany po COVID-19
   • Pacjenci po transplantacji płuc (po usunięciu drenów)
3. Wymagania dotyczące pacjenta: Pacjent musi być przytomny, współpracujący i zdolny do zrozumienia oraz wykonania poleceń dotyczących kontroli oddechu. Producent generalnie zaleca stosowanie od 6. roku życia, choć prowadząca dzieliła się doświadczeniami prób u młodszych dzieci.
4. Obsługa urządzenia i parametry: Omówiono panel sterowania, w tym ustawianie liczby wydechów w cyklu (6, 8 lub 10), intensywności terapii (25%, 50%, 75%, 100%) oraz monitorowanie postępu wydechu za pomocą wskaźników świetlnych. Podkreślono znaczenie indywidualnego doboru parametrów, zaczynając od niższej intensywności (np. 25%) i dłuższych cykli (np. 10 wydechów) podczas nauki.
5. Technika i praktyka:
   • Nauka oddechu: Kluczowe jest nauczenie pacjenta pasywnego, długiego wydechu z otwartą głośnią (tzw. “ciepły wydech”, jak przy zaparowywaniu lusterka), a nie siłowego dmuchania.
   • Pozycja: Zalecana jest pozycja zrelaksowana, z podparciem pleców i głowy, aby umożliwić rozluźnienie mięśni. Możliwe są modyfikacje w zależności od lokalizacji wydzieliny.
   • Przebieg sesji: Pacjent wykonuje aktywny wdech (bez urządzenia), a następnie podczas pasywnego wydechu inicjowanego przez pacjenta, terapeuta (lub sam pacjent) uruchamia urządzenie pilotem, utrzymując je włączone przez cały czas trwania wydechu. Ważne jest wykonywanie wydechów jeden po drugim w cyklu, aby utrzymać efekt rozrzedzenia wydzieliny.
   • Klips na nos: Stosowany u pacjentów, którzy nieświadomie dobierają powietrze nosem podczas wydechu przez ustnik.
   • Połączenie z innymi technikami: W przerwach między cyklami SIMEOX (urządzenie ma 30-sekundową pauzę po zakończeniu cyklu) można stosować inne techniki, np. PEP, PIPEP (skośny PEP).
   • Częstotliwość: Zazwyczaj 2 razy dziennie, ale u pacjentów w cięższym stanie mogą być wskazane krótsze sesje kilka razy dziennie.
6. Higiena: Podkreślono konieczność dezynfekcji samego urządzenia pomiędzy pacjentami oraz stosowanie indywidualnych zestawów (filtr, rura, ustniki) dla każdego pacjenta. Filtry są chipowane na określoną liczbę użyć (10 lub 25).
7. Przeciwwskazania: Głównym jest aktywne krwioplucie. Inne wymienione przez producenta to m.in. odma opłucnowa, niestabilne choroby (refluksowa, sercowo-naczyniowa), niedawny zawał serca, rozrusznik/defibrylator (choć kardiolodzy mogą nie widzieć przeciwwskazań – wymaga konsultacji).
8. Materiały dodatkowe: Podczas webinaru zaprezentowano filmy instruktażowe i przykłady pracy z pacjentami (m.in. z mukowiscydozą, po transplantacji, tlenozależnym), ilustrujące prawidłową technikę oraz częste błędy (np. zbyt duża intensywność).
9. Dostępność: Urządzenie stosowane jest w szpitalach, gabinetach fizjoterapii, a także w warunkach domowych (możliwość wypożyczenia lub wsparcia fundacji).

Spotkanie zakończyła sesja pytań i odpowiedzi, podczas której poruszono m.in. kwestie stosowania SIMEOX u pacjentów z tracheostomią czy po transplantacji z drenami. Prowadząca zachęcała do zadawania dalszych pytań mailowo i dzielenia się doświadczeniami. Całe szkolenie zostało nagrane i będzie udostępnione uczestnikom na platformie edukacyjnej Fundacji Oddech Życia https://fizjoterapia.pulmonologiczna.pl/