ATS 2025: Zatorowość płucna w populacji pediatrycznej nie jest już rzadkością
Nowe badania przedstawione podczas konferencji ATS 2025 ujawniają, że zatorowość płucna (PE, ang. pulmonary embolism) u dzieci występuje znacznie częściej niż dotąd przypuszczano. Dotychczas zjawisko to było uznawane za rzadkie w populacji pediatrycznej, jednak pierwsze w historii prospektywne badanie wieloośrodkowe wykazało, że częstość występowania PE u dzieci może być porównywalna z populacją dorosłych.
Wyniki badania BEEPER: przełom w diagnostyce PE u dzieci
Badanie, którego wyniki zaprezentowano w formie abstraktu na ATS 2025, pochodzi z projektu BEEPER (BEdside Exclusion of Pulmonary Embolism in children without the need for Radiation). Objęło ono 4011 dzieci w wieku od 4 do 17 lat, które zgłosiły się na oddziały ratunkowe w 21 ośrodkach w USA z objawami mogącymi sugerować zatorowość płucną.
U 3,0% dzieci wykryto izolowaną zatorowość płucną, 1,8% miało zakrzepicę żył głębokich (DVT), a 1,3% pacjentów cierpiało na oba stany jednocześnie. Łącznie nawet 6,3% dzieci z podejrzanymi objawami zostało ostatecznie zdiagnozowanych jako przypadki PE — to wynik znacznie odbiegający od wcześniejszych retrospektywnych analiz baz danych, które szacowały roczną zapadalność na PE u dzieci na mniej niż 1 przypadek na 100 000.
Nowe kryteria kliniczne dla podejrzenia PE u dzieci
Prof. Jeffrey A. Kline, specjalista medycyny ratunkowej z Wayne State University, podkreślił, że wyniki badania pozwoliły na opracowanie pierwszych opartych na dowodach kryteriów diagnostycznych dla dzieci z podejrzeniem PE. Kryteria te mają pomóc lekarzom we wczesnym wykrywaniu zatorowości płucnej bez konieczności narażania dzieci na niepotrzebne promieniowanie jonizujące.
Około 80% pacjentów włączonych do badania przeszło test D-dimerowy jako wstępne badanie przesiewowe. W diagnostyce potwierdzającej zastosowano tomografię komputerową angiograficzną (CTPA), scyntygrafię wentylacyjno-perfuzyjną (VQ scan), rezonans magnetyczny (MRI) oraz ultrasonografię żylną.
Co dalej? Pytania i przyszłe kierunki badań
Prof. Kline zwrócił uwagę na kilka kluczowych pytań, które wynikają z uzyskanych danych:
„Czy dzieci faktycznie przechodzą zatorowość płucną częściej niż sądziliśmy, ale choroba ta pozostaje niezdiagnozowana i ustępuje samoistnie, bez powikłań? A może tracimy szansę na wczesne wykrycie przyczyny nadciśnienia płucnego, przewlekłej niewydolności lub — rzadko — nagłego zgonu?”
W kolejnym etapie zespół badawczy planuje rozpoczęcie nowego wieloośrodkowego badania, którego celem będzie ocena skuteczności nowych wytycznych w bezpiecznym wykluczaniu PE u dzieci bez zbędnych badań obrazowych.
Źródło: American Thoracic Society
