Skalpel zamiast młota – jak geolokalizacja zmienia podejście do zwalczania gruźlicy

Nowe badania przeprowadzone przez Curtin University i The Kids Research Institute Australia, dotyczące rozmieszczenia przypadków gruźlicy (TB) w Afryce, mogą znacząco usprawnić diagnostykę, leczenie oraz zapobieganie tej chorobie na całym świecie.
Gruźlica, jedna z najgroźniejszych chorób zakaźnych, dotknęła w samym tylko 2023 roku około 10,8 miliona ludzi i doprowadziła do śmierci 1,25 miliona osób na całym globie.
Dotychczasowe strategie walki z gruźlicą miały charakter ogólny i były wdrażane jednolicie w całych krajach. Tymczasem omawiane badania sugerują, że bardziej precyzyjne podejście może być znacznie skuteczniejsze.
Zespół badaczy przeanalizował sytuację gruźliczą w Afryce — kontynencie odpowiadającym za niemal jedną czwartą wszystkich przypadków tej choroby na świecie. Skupiając się na 14 krajach, naukowcy wykorzystali dane z 50 badań obejmujących ponad 1,5 miliona osób badanych pod kątem TB, aby oszacować częstość występowania choroby na poziomie lokalnym. Każdy kraj został podzielony na siatkę o wymiarach 5 km², co umożliwiło identyfikację „gorących punktów” zachorowań.
Lider badania, doktorant Alemneh Liyew z Curtin’s School of Population Health oraz The Kids Research Institute Australia, podkreślił, że odkryto znaczne różnice w obciążeniu chorobą między poszczególnymi regionami wewnątrz krajów — co może być kluczowe w ograniczeniu skutków gruźlicy.
– To pierwsze badanie, które dostarcza mapy gruźlicy na poziomie lokalnym w całej Afryce. Dotychczas nie wiedzieliśmy, które obszary w krajach są najbardziej dotknięte chorobą – powiedział Liyew.
– Badanie ukazuje, jak takie czynniki jak temperatura, opady deszczu, wysokość nad poziomem morza oraz dostęp do miast wpływają na rozpowszechnienie TB. Dzięki tym danym zasoby zdrowotne mogą być kierowane dokładnie tam, gdzie są najbardziej potrzebne.
Profesor nadzwyczajny Kefyalew Alene z The Kids’ Geospatial and Tuberculosis Research Team zaznaczył, że wyniki badań mogą znaleźć zastosowanie także poza Afryką:
– Choć część aspektów badania dotyczy specyfiki Afryki, wykorzystanie mapowania do identyfikacji wzorców rozprzestrzeniania się gruźlicy może pomóc w walce z chorobą także w innych częściach świata.
– Ogólnokrajowe strategie „jeden rozmiar dla wszystkich” są mniej skuteczne, zwłaszcza w regionach o ograniczonych zasobach.
– Tak szczegółowe dane geograficzne są niezbędne do precyzyjnego kierowania działań w miejscach największego zagrożenia. Dzięki nim rządy i organizacje zdrowotne mogą efektywniej realizować cel Światowej Organizacji Zdrowia, jakim jest redukcja liczby zgonów z powodu gruźlicy o 95% do roku 2035.
Artykuł pt. Mapping tuberculosis prevalence in Africa using a Bayesian geospatial analysis został opublikowany w czasopiśmie Communications Medicine.
Źródło: Communications Medicine