Nowe dane opublikowane przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) oraz Regionalne Biuro Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dla Europy wskazują, że w 2023 roku w 29 krajach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE/EOG) odnotowano prawie 39 000 przypadków gruźlicy. To kontynuacja trendu wzrostowego w liczbie zgłoszonych zakażeń.
Małe dzieci mają większe ryzyko rozwoju choroby gruźliczej w pierwszym roku po zakażeniu, dlatego przypadki gruźlicy w tej grupie wiekowej są ważnym wskaźnikiem utrzymującej się transmisji w populacji. Nowe dane za 2023 rok pokazują, że dzieci i młodzież poniżej 15. roku życia stanowiły 4,3% wszystkich przypadków gruźlicy w UE/EOG. Ponadto, liczba zgłoszonych przypadków w tej grupie wiekowej wzrosła – choć nieznacznie – trzeci rok z rzędu. W latach 2022–2023 liczba zachorowań na gruźlicę u dzieci wzrosła z 1 341 do 1 689.
Dodatkowo, w przypadku jednego na pięcioro dzieci z gruźlicą w regionie brak jest informacji, czy ukończyły one leczenie. Niepełne leczenie może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia pacjentów, pojawienia się lekoopornych form gruźlicy oraz dalszego rozprzestrzeniania choroby.
Dyrektor ECDC, Pamela Rendi-Wagner, podkreśla:
„Czas na działanie w walce z gruźlicą jest teraz. Do osiągnięcia celów na 2030 rok pozostało jedynie pięć lat, dlatego Europa musi ponownie skupić się na prewencji i skutecznym leczeniu. Wzrost liczby przypadków lekoopornej gruźlicy oznacza, że brak działań dziś zapłacimy wszyscy w przyszłości.”
Wyzwanie pozostaje: skuteczność leczenia wciąż za niska
Podobnie jak w poprzednich latach, wskaźnik skuteczności leczenia w 2023 roku był niższy w krajach UE/EOG niż w pozostałych krajach europejskiego regionu WHO (67,9% w porównaniu do 77,2%). Oznacza to znaczną różnicę między aktualnym poziomem skuteczności leczenia a globalnymi celami WHO, które zakładają osiągnięcie skutecznego wyleczenia u co najmniej 90% pacjentów.
Gruźlica wielolekooporna (MDR-TB) nadal stanowi istotny problem: jedynie około połowa (56%) pacjentów z MDR-TB zakończyła leczenie z sukcesem. To pokazuje utrzymujące się trudności w skutecznym zarządzaniu i leczeniu lekoopornej gruźlicy w całym regionie. Możliwymi przyczynami mogą być brak przestrzegania schematów terapeutycznych, opóźnienia w diagnozie oraz ograniczony dostęp do odpowiednich metod leczenia.
Pomimo postępów w diagnostyce i opiece nad pacjentami, utrzymująca się lekooporna gruźlica podkreśla pilną potrzebę bardziej efektywnych strategii terapeutycznych oraz lepszego zarządzania pacjentami, w tym wdrażania nowych, krótszych schematów leczenia doustnego, niewymagających iniekcji.
Źródło: European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC)
