Choroby układu oddechowegoGrypa

Skuteczność szczepionek przeciwko grypie w domach opieki – wyniki randomizowanego badania

W czasopiśmie JAMA Network Open opublikowano wyniki badania pt. „Recombinant vs Egg-Based Quadrivalent Influenza Vaccination for Nursing Home Residents: A Cluster Randomized Trial”. Główne badanie zostało przeprowadzone przez zespół naukowców, w skład którego wchodzili Kevin W. McConeghy (Brown University School of Public Health), H. Edward Davidson, David H. Canaday oraz Stefan Gravenstein, we współpracy z instytucjami, takimi jak Veterans Affairs Providence Health Care System oraz University Hospitals Cleveland Medical Center. Celem badania było porównanie skuteczności rekombinowanej czterowalentnej szczepionki przeciw grypie (RIV4) z klasyczną czterowalentną szczepionką opartą o namnażanie na zarodkach kurzych (IIV4) w zapobieganiu hospitalizacjom związanym z infekcjami dróg oddechowych wśród mieszkańców domów opieki w sezonach grypowych 2019/2020 i 2020/2021.

Projekt badania i metodologia

Badanie przeprowadzono jako randomizowaną próbę klastrową, obejmującą 1078 domów opieki w Stanach Zjednoczonych. Uczestnicy badania to mieszkańcy w wieku 65 lat i starsi, którzy zamieszkiwali dany ośrodek przez co najmniej 100 dni przed rozpoczęciem sezonu grypowego. Domy opieki zostały losowo przypisane do podawania jednej z dwóch szczepionek: rekombinowanej czterowalentnej szczepionki przeciw grypie (RIV4) lub klasycznej czterowalentnej szczepionki inaktywowanej opartej o namnażanie na zarodkach kurzych (IIV4). Badaniem objęto dwa sezony grypowe: 2019/2020 oraz 2020/2021, co miało na celu zwiększenie reprezentatywności wyników w obliczu sezonowej zmienności wirusów grypy.

Głównym punktem końcowym było wystąpienie hospitalizacji związanej z infekcjami układu oddechowego, ocenianej na podstawie kodów ICD-10 w dokumentacji medycznej. Wyniki analizowano na poziomie indywidualnym, choć interwencja była realizowana na poziomie klastrów (domów opieki). Analiza danych została przeprowadzona zgodnie z zasadą zamiaru leczenia, co oznaczało uwzględnienie wszystkich uczestników przypisanych do danego klastru niezależnie od rzeczywistego przyjęcia szczepionki​.

Wyniki badania

W badaniu wzięło udział 144 565 osób (średni wiek: 77,4 lat, 63% kobiet). W grupie, w której stosowano szczepionkę RIV4, odnotowano 1387 hospitalizacji związanych z infekcjami układu oddechowego (1,9%), podczas gdy w grupie IIV4 było to 1424 przypadki (2,0%). Nie wykazano istotnej statystycznie różnicy między grupami w zakresie głównego punktu końcowego (HR 1,01; 95% CI 0,62–2,17). Podobne wyniki zaobserwowano w przypadku hospitalizacji z powodu zapalenia płuc i grypy, jak również w analizie śmiertelności z dowolnej przyczyny.

Analiza wyników uwzględniająca różne podgrupy, takie jak wiek, płeć, przebyte choroby, czy obecność cukrzycy, nie wykazała znaczących różnic w skuteczności szczepionek. Warto jednak zauważyć, że pacjenci z przewlekłą chorobą nerek oraz osoby po złamaniach biodra mieli niższy wskaźnik hospitalizacji w grupie RIV4, choć wyniki te nie były istotne statystycznie.

Wpływ pandemii COVID-19

Wyniki badania zostały częściowo ograniczone przez pandemię COVID-19, która wpłynęła na zmniejszoną transmisję wirusa grypy w sezonie 2020/2021. W tym okresie zaledwie 0,2% próbek badanych pod kątem grypy było dodatnich, co kontrastuje z 26–30% w poprzednich sezonach. Ta wyjątkowa sytuacja epidemiologiczna znacznie utrudniła ocenę rzeczywistej skuteczności szczepionek w zapobieganiu chorobom związanym z grypą​.

Wnioski z badania

Badanie nie wykazało istotnych różnic między szczepionkami RIV4 i IIV4 pod względem skuteczności w zapobieganiu hospitalizacjom związanym z infekcjami układu oddechowego w domach opieki. Chociaż szczepionka rekombinowana jest uznawana za obiecującą alternatywę, wyniki wskazują, że jej korzyści w populacji starszych i schorowanych osób mogą być ograniczone. Dalsze badania, obejmujące więcej sezonów i analizujące specyficzne grupy ryzyka, są potrzebne, aby precyzyjnie określić jej potencjał w poprawie zdrowia publicznego​.

Źródło: JAMA
doi: 10.1001/jamanetworkopen.2024.52677

Podobne artykuły

Back to top button