Jak sztuczna inteligencja wyrównuje szanse pacjentów z zapaleniem płuc w trudnej sytuacji ekonomicznej
Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Intermountain Health w Salt Lake City wykazało, że zastosowanie komputerowego narzędzia wspierającego decyzje kliniczne w diagnostyce i leczeniu pacjentów zgłaszających się do szpitalnego oddziału ratunkowego z powodu zapalenia płuc pozwoliło obniżyć wskaźniki śmiertelności, zwłaszcza u osób borykających się z trudnościami społeczno-ekonomicznymi.
Zapalenie płuc, poważna infekcja płuc powodująca stan zapalny oraz trudności w oddychaniu, stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Szacuje się, że corocznie hospitalizowanych jest około 150 000 osób z powodu pneumokokowego zapalenia płuc, a u około 1 na 20 pacjentów choroba ta kończy się śmiercią.
Chociaż każdy może zachorować na zapalenie płuc, szczególnie narażone są małe dzieci, osoby starsze oraz pacjenci cierpiący na przewlekłe choroby współistniejące.
Badania wykazały również, że zapalenie płuc w sposób nieproporcjonalny częściej dotyka osoby i społeczności znajdujące się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Wynika to z kombinacji czynników, które zwiększają podatność na chorobę oraz ograniczają dostęp do leczenia i profilaktyki.
System ePneumonia został stworzony w 2011 roku w celu predykcji oraz wspomagania diagnostyki i leczenia pacjentów z zapaleniem płuc. Narzędzie to zostało w pełni zintegrowane z codziennym procesem klinicznym Intermountain Health. Korzysta ono z danych takich jak wcześniejsza historia medyczna pacjenta, parametry życiowe z oddziału ratunkowego, wyniki badań obrazowych klatki piersiowej oraz badań laboratoryjnych.
„Dzięki wykorzystaniu systemu ePneumonia do przewidywania, kto będzie dotknięty zapaleniem płuc, udało nam się zniwelować różnice w śmiertelności wśród pacjentów ze wszystkich grup społecznych”, powiedział dr Jason R. Carr, główny badacz oraz specjalista chorób płuc w Intermountain Health. „Ta technologia pozwala nam ratować więcej żyć niezależnie od tego, skąd pacjent pochodzi”.
Wyniki badania zespołu Intermountain Health zostały zaprezentowane podczas konferencji ATS 2025 organizowanej przez American Thoracic Society, odbywającej się w tym roku w San Francisco.
Badanie miało na celu określenie, czy stosowanie narzędzia ePneumonia poprawia wyniki kliniczne u pacjentów z wysokimi wskaźnikami obciążenia społecznego (ADI – Area Deprivation Index), który oblicza poziom niekorzystnej sytuacji społeczno-ekonomicznej w oparciu o biedę, wykształcenie, warunki mieszkaniowe i zatrudnienie. Im wyższy wynik ADI, tym większe obciążenie społeczne.
Pacjenci z wysokim wskaźnikiem ADI stanowią szczególną grupę ryzyka w stanie Utah, gdzie występują obszary wiejskie o wyraźnych trudnościach ekonomicznych.
W ramach badania przeprowadzonego między czerwcem 2016 a czerwcem 2019 roku analizowano wpływ wdrożenia ePneumonia na pacjentów z 16 lokalnych szpitali należących do Intermountain Health w stanie Utah.
Do badania włączono dorosłych pacjentów, których rozpoznanie przy wypisie z oddziału ratunkowego lub szpitala obejmowało zapalenie płuc lub posocznicę/niewydolność oddechową związaną z zapaleniem płuc potwierdzoną obrazowaniem radiologicznym klatki piersiowej.
Wyniki pokazały, że zastosowanie ePneumonia istotnie przyczyniło się do obniżenia śmiertelności u pacjentów z zapaleniem płuc, którzy jednocześnie wykazywali wysokie wyniki ADI, co oznacza mniejszą liczbę zgonów wśród osób z grupy wysokiego ryzyka społecznego.
Zespół badawczy uważa, że narzędzie ePneumonia zmniejsza nieświadome uprzedzenia w decyzjach diagnostycznych i terapeutycznych lekarzy, jak podkreślił dr Nathan C. Dean, współbadacz i lekarz z Intermountain Medical Center w Murray.
ePneumonia wykorzystuje sztuczną inteligencję, co minimalizuje odchylenia od najlepszych praktyk klinicznych.
„Lekarze mogą nie zdawać sobie sprawy z istnienia własnych uprzedzeń, ale takie sytuacje się zdarzają. Nasze wyniki pokazują, że zastosowanie narzędzia takiego jak ePneumonia pomaga lekarzom przezwyciężyć nieświadome uprzedzenia, co przekłada się na lepszą opiekę nad pacjentami”, dodał dr Dean.
Dr Carr zaznaczył jednak, że choć wyniki są bardzo obiecujące, konieczne są dalsze badania w celu ich potwierdzenia.
Źródło: Intermountain Health
