Ochronny wpływ leków obniżających glikemię na zaostrzenia POChP u pacjentów z cukrzycą typu 2 – wyniki badania z JAMA Internal Medicine

Najnowsze badania opublikowane 10 lutego 2025 roku na łamach prestiżowego czasopisma „JAMA Internal Medicine” rzucają nowe światło na rolę nowoczesnych leków przeciwcukrzycowych w prewencji zaostrzeń przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Zespół badawczy pod kierunkiem Avika Raya z Brigham and Women’s Hospital oraz Harvard Medical School w Bostonie, we współpracy z Julie M. Paik, Deborah J. Wexler, Sushamą K. Sreedharą, Katsiaryną Bykov, Williamem B. Feldmanem i Elisabettą Patorno, przeprowadził szeroko zakrojone badanie z udziałem pacjentów z cukrzycą typu 2 (T2D) oraz współistniejącą POChP.

Cel badania

Celem badania była ocena ryzyka zaostrzeń POChP u pacjentów z cukrzycą typu 2, którzy rozpoczynali leczenie inhibitorami kotransportera sodowo-glukozowego 2 (SGLT-2i), agonistami receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1RA) oraz inhibitorami dipeptydylopeptydazy 4 (DPP-4i). Badacze dążyli do określenia, który z tych leków najskuteczniej ogranicza ryzyko umiarkowanych i ciężkich zaostrzeń POChP.

Przeprowadzono trzy niezależne analizy kohortowe z zastosowaniem dopasowania na podstawie skłonności do leczenia (propensity score matching), które symulowały badania randomizowane. Porównano trzy grupy:

• SGLT-2i vs DPP-4i
• GLP-1RA vs DPP-4i
• SGLT-2i vs GLP-1RA

Dane pochodziły z trzech dużych amerykańskich baz ubezpieczeniowych obejmujących lata 2013–2023.

Średni wiek uczestników wynosił około 70 lat, a odsetek kobiet wynosił 49–54%. Mediana okresu obserwacji wynosiła 145 dni.

Najważniejsze wyniki

• SGLT-2i vs DPP-4i:
  • Ryzyko zaostrzeń: 9,26 vs 11,4 na 100 osobolat (HR 0,81; 95% CI: 0,76-0,86)
  • Różnica w częstości występowania (IRD): -2,20 na 100 osobolat (95% CI: -2,83 do -1,58)
• GLP-1RA vs DPP-4i:
  • Ryzyko zaostrzeń: 9,89 vs 11,49 na 100 osobolat (HR 0,86; 95% CI: 0,81-0,91)
  • IRD: -1,60 na 100 osobolat (95% CI: -2,18 do -1,02)
• SGLT-2i vs GLP-1RA:
  • Ryzyko zaostrzeń: 9,47 vs 10,00 na 100 osobolat (HR 0,94; 95% CI: 0,89-1,00)
  • IRD: -0,55 na 100 osobolat (95% CI: -1,09 do -0,01)

Wyniki były spójne we wszystkich analizach wrażliwości oraz podgrupach, co wskazuje na solidność uzyskanych danych.

Znaczenie kliniczne

Badanie dostarcza pierwszych tak obszernych dowodów na korzyści wynikające ze stosowania SGLT-2i i GLP-1RA w redukcji ryzyka zaostrzeń POChP u pacjentów z T2D. W porównaniu do inhibitorów DPP-4, leki z grup SGLT-2i oraz GLP-1RA były powiązane z mniejszą liczbą umiarkowanych i ciężkich zaostrzeń.

Różnice między SGLT-2i a GLP-1RA były minimalne, co sugeruje, że oba te leki mogą być bezpieczną i korzystną alternatywą dla pacjentów z cukrzycą i współistniejącą POChP.

Wyniki badania sugerują, że stosowanie inhibitorów SGLT-2 oraz agonistów receptora GLP-1 wiąże się z niższym ryzykiem zaostrzeń POChP w porównaniu do inhibitorów DPP-4 u pacjentów z cukrzycą typu 2 i aktywną POChP. Dane te mogą mieć istotny wpływ na wybór terapii u pacjentów z tymi współistniejącymi schorzeniami, szczególnie w kontekście długoterminowego zarządzania ryzykiem powikłań płucnych u chorych diabetologicznych.