Znacząca odpowiedź guza na afatynib w NSCLC z niedoborem SMARCA4 i rzadkimi mutacjami EGFR – opis przypadku
Nowotwory płuc z niedoborem SMARCA4 są rzadkie, zwykle charakteryzują się agresywnym przebiegiem i złym rokowaniem. Guzy te rzadko zawierają typowe onkogeny będące celami terapii ukierunkowanej, takie jak EGFR, ALK czy ROS1. Niniejszy opis przypadku dotyczy niepalącej kobiety w średnim wieku, u której rozpoznano niedrobnokomórkowego raka płuca (NSCLC) z niedoborem SMARCA4 i rzadkimi mutacjami EGFR, a która osiągnęła znaczącą odpowiedź guza na leczenie afatynibem.
53-letnia niepaląca pacjentka zgłosiła się z miesięczną historią chrypki. Badanie fizykalne wykazało duszność i liczne powiększone węzły chłonne w okolicach nadobojczykowych, podżuchwowych i pachowych. Badania obrazowe wykazały obecność guza w prawej klatce piersiowej o nieregularnych granicach i gęstym cieniu. Pozytonowa tomografia emisyjna z tomografią komputerową (PET/CT) ujawniła niejednorodny wzrost metabolizmu 18F-FDG w masie tkanek miękkich w dolnym płacie prawego płuca, wieloogniskowe przerzuty do węzłów chłonnych oraz przerzut nowotworowy do lewej półkuli mózgu. Guz sklasyfikowano jako cT2bN3M1c, IVB stopień zaawansowania. Badanie immunohistochemiczne wykazało brak ekspresji BRG1 i SALL4 oraz dodatnią ekspresję CK5/6 i CK7, co potwierdziło NSCLC z niedoborem SMARCA4. Testy genetyczne wykryły mutacje EGFR w eksonie 20 (S768I) oraz w eksonie 18 (G719X).
Pacjentka rozpoczęła terapię celowaną afatynibem w dawce 40 mg raz dziennie. Po miesiącu leczenia obrazowanie wykazało znaczne zmniejszenie guza pierwotnego oraz zmian przerzutowych. Kolejne badanie TK klatki piersiowej po trzech miesiącach potwierdziło znaczącą odpowiedź na leczenie, z całkowitym ustąpieniem przerzutów do mózgu. U chorej uzyskano przeżycie wolne od progresji (PFS) wynoszące 17 miesięcy. Po progresji nowotworu ponownie wykonano biopsję, która potwierdziła utrzymujący się, słabo zróżnicowany rak SMARCA4 bez obecności mutacji T790M. Pacjentka zdecydowała się na opiekę paliatywną i zmarła miesiąc później.
Rak płuca z niedoborem SMARCA4 charakteryzuje się agresywnym przebiegiem i opornością na leczenie konwencjonalne. Opisany przypadek podkreśla potencjalną skuteczność afatynibu w leczeniu NSCLC z niedoborem SMARCA4 i rzadkimi mutacjami EGFR. Znacząca odpowiedź guza oraz wydłużone przeżycie wolne od progresji sugerują, że terapie celowane powinny być rozważane w takich przypadkach. Konieczne są dalsze badania nad mechanizmami współwystępowania mutacji EGFR z niedoborem SMARCA4 oraz nad optymalnymi strategiami terapeutycznymi dla tego rzadkiego i agresywnego podtypu raka płuca.
Źródło: Frontiers of Medicine, Higher Education Press, fot. Xiaotong Qiu, Liangkun You, Chongwei Wang, Jin Sheng
