Wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie seniorów: nowe dowody naukowe
Zanieczyszczenie powietrza to narastający problem zdrowotny na całym świecie, którego skutki są często niedoceniane w starzejących się społeczeństwach, takich jak Japonia. Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Tokijskiego podkreśla, że drobne cząstki zanieczyszczeń, znane jako PM2.5, nie tylko pogarszają stan zdrowia, ale także generują istotne wyzwania społeczno-ekonomiczne w regionach o starzejącej się populacji i ograniczonych zasobach medycznych. Badacze mają nadzieję, że ich ustalenia skłonią decydentów do podjęcia działań w celu rozwiązania wzajemnie powiązanych problemów.
PM2.5 to mikroskopijne cząstki zanieczyszczeń, które są na tyle małe, że mogą przenikać głęboko do płuc i krwiobiegu, prowadząc do poważnych chorób układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. Ich niewielki rozmiar pozwala im omijać naturalne mechanizmy obronne organizmu w nosie i gardle, co sprawia, że skuteczna profilaktyka staje się trudna. Jest to szczególnie problematyczne w przypadku osób starszych.
„Wraz z wiekiem nasz układ odpornościowy słabnie, co sprawia, że organizm gorzej radzi sobie z zanieczyszczeniami. Nawet umiarkowana ekspozycja na PM2.5 może nasilić istniejące schorzenia, prowadząc do częstszych hospitalizacji i przedwczesnych zgonów” – wyjaśnia główna autorka badania, profesor nadzwyczajna Yin Long. „Nasze badanie dostarcza nowych informacji na temat skutków PM2.5 w starzejących się regionach, szczególnie w kontekście niedopasowania tych skutków do dostępnych zasobów medycznych”.
Badanie koncentruje się na Japonii, gdzie prawie 30% populacji ma 65 lat lub więcej. Naukowcy przeanalizowali zależność między ekspozycją na PM2.5, nierównościami w dostępie do opieki zdrowotnej oraz wpływem ekonomicznym. Odkryli, że w zachodniej Japonii, gdzie proces starzenia się społeczeństwa jest bardziej zaawansowany, mieszkańcy są szczególnie dotknięci podwójnym obciążeniem: wysokim poziomem zanieczyszczenia oraz ograniczoną infrastrukturą medyczną. W tych regionach koszty ekonomiczne są wyższe niż w miastach, które dysponują lepszymi zasobami i kadrami medycznymi.
„Wiele obszarów wiejskich nie posiada wyspecjalizowanych szpitali ani wykwalifikowanych specjalistów, którzy mogliby leczyć choroby nasilane przez PM2.5, takie jak udary i zawały serca” – dodaje Long. „Dla wielu seniorów w wieku produkcyjnym ekspozycja na zanieczyszczenia wiąże się z większym ryzykiem poważnych chorób, co zmusza ich do wcześniejszego opuszczenia rynku pracy. To nie tylko wpływa na ich niezależność finansową, ale także zwiększa obciążenie młodszych pokoleń”.
Analiza ekonomiczna badania wykazuje, że zgony i choroby związane z PM2.5 przyczyniają się do wzrostu kosztów społeczno-ekonomicznych, które w niektórych regionach przekraczają 2% produktu krajowego brutto. Nierówności międzypokoleniowe spowodowane wpływem PM2.5 stanowią poważne wyzwanie dla decydentów, którzy dążą do zapewnienia stabilności gospodarczej i równego dostępu do opieki zdrowotnej. Naukowcy podkreślają, że problem ten nie dotyczy wyłącznie Japonii – podobne wyzwania mogą czekać kraje o starzejących się populacjach i rosnącym poziomie zanieczyszczenia powietrza, takie jak Chiny czy niektóre regiony Europy.
„Nasza metodologia może być stosowana do analizy tych skutków na całym świecie. Identyfikując najbardziej zagrożone populacje i regiony, rządy mogą skuteczniej przydzielać zasoby” – tłumaczy Long. „Na przykład surowsze regulacje dotyczące emisji zanieczyszczeń, inwestycje w infrastrukturę medyczną czy międzynarodowa współpraca w celu ograniczenia transgranicznego transportu zanieczyszczeń mogą pomóc. Ponadto rozwój zielonej infrastruktury w miastach może poprawić jakość powietrza, a telemedycyna mogłaby ułatwić dostęp do opieki zdrowotnej w odległych regionach”.
Long i jej zespół sugerują także wprowadzenie polityki ukierunkowanej na populacje szczególnie narażone, w tym dotacje na opiekę nad seniorami oraz programy zdrowotne na poziomie społeczności. „Zdrowie osób starszych to nie tylko kwestia indywidualna – to problem publiczny o daleko idących konsekwencjach społecznych i ekonomicznych” – podsumowuje Long. „Podjęcie działań już teraz może uratować życie i ograniczyć długoterminowe koszty dla całego społeczeństwa”.
Źródło: Nature Sustainability
