Osoby z obniżoną odpornością mogą nie wytwarzać wystarczającej ilości ochronnych przeciwciał przeciwko RSV po szczepieniu
Badacze z Johns Hopkins Medicine wykazali, że osoby w wieku 60 lat i starsze, z osłabionym układem odpornościowym – głównie biorcy przeszczepów narządów, którzy przyjmują leki immunosupresyjne w celu zmniejszenia ryzyka odrzutu, oraz osoby z zaburzeniami układu odpornościowego – reagują na szczepionki przeciwko wirusowi syncytialnemu dróg oddechowych (RSV) słabiej niż osoby z tej samej grupy wiekowej o prawidłowej funkcji układu odpornościowego.
Badanie przeprowadzone przez zespół naukowców z Johns Hopkins Transplant Research Center zostało opublikowane dzisiaj w czasopiśmie Journal of the American Medical Association (JAMA). Stanowi ono kontynuację wcześniejszych badań prowadzonych w tym samym ośrodku nad odpowiedzią układu odpornościowego osób z obniżoną odpornością na szczepionki przeciwko wirusowi SARS-CoV-2, który powoduje COVID-19.
RSV to zakaźny patogen wywołujący infekcje dróg oddechowych. Najczęściej występuje u niemowląt i małych dzieci, ale stanowi zagrożenie dla osób w każdym wieku, mogąc prowadzić do poważniejszych chorób układu oddechowego, takich jak zapalenie płuc, szczególnie u osób starszych i z obniżoną odpornością.
„Odkryliśmy, że przeciętnie starsze osoby z obniżoną odpornością wytwarzały mniej przeciwciał przeciwko RSV po szczepieniu w porównaniu z bardzo silnymi reakcjami zdrowych osób powyżej 60. roku życia, które uczestniczyły w badaniach klinicznych walidujących te szczepionki” – mówi dr Andrew Karaba, główny autor badania, profesor medycyny w Johns Hopkins University School of Medicine. „Ponadto poziomy przeciwciał u osób z obniżoną odpornością były wysoce zmienne – u niektórych uczestników badania odnotowano silny wzrost odporności po szczepieniu, podczas gdy u innych reakcja była znikoma”.
Naukowcy wykorzystali dane z prowadzonego przez Johns Hopkins Medicine ogólnokrajowego badania Emerging Pathogens of Concern in Immunocompromised Persons (EPOC), w którym uczestniczyło 38 osób w wieku od 64 do 72 lat. Uczestnicy badania, którzy zgłosili, że są osobami z obniżoną odpornością, otrzymali jedną z dwóch szczepionek przeciwko RSV: RSVPreF3-AS01 (znana także jako Arexvy) lub RSVpreF (znana także jako Abrysvo). Grupa badana była równomiernie podzielona pod względem płci, 82% stanowili biorcy przeszczepów narządów, a 74% przyjmowało co najmniej dwa leki immunosupresyjne.
Obie szczepionki stymulują układ odpornościowy do skierowania odpowiedzi na kluczowe białko znajdujące się na powierzchni RSV, tzw. białko F, w jego formie przedinfekcyjnej (pre-fusion F). Wysokie poziomy przeciwciał przeciwko pre-fusion F, zwłaszcza tych neutralizujących i blokujących wnikanie RSV do komórek, są kluczowe w zapobieganiu infekcjom RSV. Chociaż większość osób wielokrotnie zaraża się RSV w ciągu życia, naturalne infekcje nie prowadzą do wystarczającego poziomu przeciwciał neutralizujących, aby zapobiec ponownym infekcjom i potencjalnie poważnym chorobom.
Obie szczepionki zostały zaprojektowane, aby zaradzić temu problemowi i faktycznie wykazano, że skutecznie generują duże ilości przeciwciał przeciwko pre-fusion F w badaniach z udziałem zdrowych dorosłych. Dlaczego więc, jak pytają autorzy badania opublikowanego w JAMA, odpowiedź immunologiczna na szczepionki różni się u osób z obniżoną odpornością?
„Podejrzewaliśmy, że zasadnicza różnica między obiema szczepionkami – obecność lub brak substancji wzmacniającej odpowiedź immunologiczną, zwanej adiuwantem – może odgrywać rolę w tej zmienności, dlatego to sprawdziliśmy” – wyjaśnia dr William Werbel, starszy autor badania, profesor medycyny w Johns Hopkins University School of Medicine.
Arexvy zawiera adiuwant, podczas gdy Abrysvo go nie posiada.
„Porównując odpowiedzi przeciwciał u uczestników badania, którzy otrzymali Arexvy, z tymi, którzy otrzymali Abrysvo, stwierdziliśmy, że grupa, która otrzymała szczepionkę z adiuwantem, miała wyższy poziom przeciwciał neutralizujących RSV skierowanych przeciwko pre-fusion F” – mówi Werbel. „Zatem szczepionki wzbogacone adiuwantem jako sposób na poprawę odpowiedzi immunologicznej u osób z obniżoną odpornością zasługują na dalsze badania w większych, bardziej kompleksowych analizach”.
Jednak zarówno Karaba, jak i Werbel podkreślają, że badanie to nie sugeruje, iż szczepionki przeciwko RSV nie zmniejszą ryzyka choroby RSV u osób z obniżoną odpornością.
Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) obecnie zalecają, aby wszyscy w wieku 75 lat i starsi otrzymali pojedynczą dawkę szczepionki przeciwko RSV, podobnie jak osoby w wieku 60 lat i starsze należące do grup wysokiego ryzyka infekcji tym wirusem, w tym osoby z obniżoną odpornością.
„Podobnie jak w przypadku naszych wcześniejszych badań nad szczepionkami przeciwko COVID-19 [które doprowadziły do rekomendacji, aby osoby z obniżoną odpornością otrzymywały dodatkowe dawki szczepionek w celu poprawy ochrony], liczymy na dalsze badania nad odpowiedziami na szczepionki przeciwko RSV, które dostarczą wskazówek dotyczących optymalnego czasu szczepień i wyboru szczepionek dla osób z obniżoną odpornością” – mówi Karaba.
Oprócz Karaby i Werbela, w skład zespołu badawczego z Johns Hopkins Medicine wchodzili: Prasanthy Balasubramanian, Sc.M.; dr Camille Hage; Isabella Sengsouk; oraz dr Aaron Tobian. Współautorem badania z New York University Grossman School of Medicine był dr Dorry Segev, wcześniej związany z Johns Hopkins Medicine.
Badanie było finansowane z grantów National Institute of Allergy and Infectious Diseases: 3U01A11338897-04S1, K08A1156021 i K23A1157893; oraz subgrantu 3UM1AI109565 z COVID Protection After Transplant Data Coordinating Center, Immune Tolerance Network w Benaroya Research Institute w Virginia Mason Medical Center.
Źródło: Journal of the American Medical Association, Johns Hopkins Medicine