Przełom w diagnostyce zakażeń płuc: 11C-PABA PET identyfikuje Mycobacteroides abscessus

Nowa technika obrazowania PET (pozytonowa tomografia emisyjna) umożliwia precyzyjne wykrywanie i monitorowanie zakażeń płuc wywołanych przez Mycobacteroides abscessus – jedną z najtrudniejszych do zdiagnozowania infekcji u pacjentów z chorobami płuc. Innowacja ta została zaprezentowana podczas dorocznego spotkania Towarzystwa Medycyny Nuklearnej i Obrazowania Molekularnego (SNMMI) w 2025 roku. Stanowi ona obiecujące narzędzie diagnostyczne, które może istotnie usprawnić proces diagnozowania i podejmowania decyzji terapeutycznych u pacjentów z przewlekłymi infekcjami dróg oddechowych.

Mycobacteroides abscessus to szybko namnażające się prątki, które atakują głównie osoby z obniżoną odpornością oraz pacjentów z chorobami płuc, takimi jak mukowiscydoza czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Dotychczasowe metody obrazowania nie pozwalają na jednoznaczne odróżnienie infekcji bakteryjnej od ogólnych stanów zapalnych towarzyszących tym chorobom. Ostateczne potwierdzenie zakażenia zwykle wymagało inwazyjnych procedur diagnostycznych.

„Biorąc pod uwagę ograniczenia konwencjonalnych metod obrazowania, opracowanie nieinwazyjnych technik specyficznych dla bakterii byłoby bardzo wartościowe klinicznie przy diagnozowaniu i doborze odpowiedniego leczenia,” powiedziała dr Yuderleys Masias-Leon, stypendystka podoktorska z Johns Hopkins University Medical School w Baltimore. „Nasze badanie oceniało skuteczność nowej metody obrazowania PET w różnicowaniu Mycobacteroides abscessus od uogólnionego zapalenia charakterystycznego dla chorób płuc.”

Naukowcy przetestowali nową technikę – 11C-PABA PET – zarówno w badaniach przedklinicznych, jak i klinicznych. Najpierw przeprowadzono testy in vitro, potwierdzając, że znacznik 11C-PABA gromadzi się w komórkach bakterii. Następnie wykonano dynamiczne obrazowanie 11C-PABA PET u myszy z infekcją płuc wywołaną przez Mycobacteroides abscessus. W dalszej fazie klinicznej badaniu poddano 33-letniego pacjenta z mukowiscydozą i mikrobiologicznie potwierdzonym zakażeniem płuc tym drobnoustrojem.

Uptake znacznika 11C-PABA został potwierdzony we wszystkich badaniach in vitro, a jego długotrwała akumulacja zaobserwowana została w zmianach płucnych u zakażonych myszy. U pacjenta z mukowiscydozą dynamiczne obrazowanie 11C-PABA PET wykazało wyraźnie wyższy poziom gromadzenia znacznika w zajętych obszarach płuc niż w zdrowych fragmentach, co potwierdziło zakażenie Mycobacteroides abscessus.

„Te dane wstępne dowodzą potencjału 11C-PABA PET jako innowacyjnego, specyficznego dla bakterii, nieinwazyjnego i możliwego do wdrożenia klinicznego narzędzia diagnostycznego,” podsumowała Masias-Leon. „W przyszłości technika ta może pozwolić na szybką i trafną diagnozę, ułatwiając medycynę precyzyjną i spersonalizowaną opiekę nad pacjentami z tego typu infekcją.”

Źródło: Journal of Nuclear Medicine