Nauka

Zanieczyszczenie powietrza związane z większą liczbą hospitalizacji z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych

Zanieczyszczenie powietrza jest dobrze znanym czynnikiem ryzyka chorób układu oddechowego, takich jak astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Jednak jego wpływ na infekcje dolnych dróg oddechowych — obejmujące płuca, oskrzela i pęcherzyki płucne — jest mniej udokumentowany, zwłaszcza u dorosłych. Aby uzupełnić tę lukę w wiedzy, zespół badaczy z Instytutu Zdrowia Globalnego w Barcelonie (ISGlobal), ośrodka wspieranego przez Fundację „la Caixa”, przeanalizował wpływ zanieczyszczenia powietrza na hospitalizacje z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych u dorosłych oraz zbadał istnienie szczególnie wrażliwych podgrup. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Environment International.

Badania wykazały, że długoterminowa ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza, takie jak pył zawieszony PM2.5 i PM10, dwutlenek azotu (NO₂) oraz ozon (O₃), wiąże się ze zwiększoną liczbą hospitalizacji z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych u dorosłych. Zależności te były silniejsze wśród mężczyzn, osób powyżej 65. roku życia oraz pacjentów z nadciśnieniem tętniczym.

W badaniu przeanalizowano dane dotyczące 3,8 miliona dorosłych z kohorty COVAIR-CAT, dużej grupy badawczej obejmującej 7,7 miliona osób z systemu opieki zdrowotnej Katalonii. Naukowcy wykorzystali modele ekspozycji do oszacowania średnich rocznych stężeń PM2.5, PM10, NO₂ oraz ozonu w ciepłych miesiącach (maj-wrzesień) w latach 2018–2020 w miejscach zamieszkania uczestników badania. Dane o hospitalizacjach, śmiertelności i chorobach współistniejących pochodziły z różnych baz administracyjnych. Analizowano hospitalizacje związane ze wszystkimi infekcjami dolnych dróg oddechowych, a także oddzielnie przypadki hospitalizacji z powodu grypy i zapalenia płuc. Następnie zastosowano model statystyczny do oceny zależności między ekspozycją na zanieczyszczenie powietrza a ryzykiem hospitalizacji.

„Zaobserwowaliśmy związek między zanieczyszczeniem powietrza a hospitalizacjami z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych nawet przy poziomach zanieczyszczeń poniżej obecnych norm jakości powietrza w Unii Europejskiej” — mówi Anna Alari, badaczka ISGlobal i pierwsza autorka badania. „Niezbędne jest zaostrzenie standardów jakości powietrza, ponieważ bardziej ambitne środki ograniczające zanieczyszczenie mogłyby zmniejszyć liczbę hospitalizacji i chronić populacje szczególnie narażone” — dodaje.

Silniejszy związek u mężczyzn i osób starszych

Związek między zanieczyszczeniem powietrza a hospitalizacjami z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych był wyraźniejszy wśród osób powyżej 65. roku życia oraz pacjentów z chorobami współistniejącymi w porównaniu z młodszymi osobami bez takich chorób. W szczególności wysokie stężenia zanieczyszczeń powietrza były związane z około trzykrotnie większą liczbą hospitalizacji wśród osób w wieku 65 lat i starszych w porównaniu z młodszymi uczestnikami badania.

Dodatkowo ekspozycja na wysokie stężenia NO₂, PM2.5 i PM10 (ale nie O₃) była związana z około 50% wzrostem liczby hospitalizacji u mężczyzn, podczas gdy u kobiet zależność ta była o około 3% wyższa.

Podobne zależności zaobserwowano w przypadku hospitalizacji z powodu grypy i zapalenia płuc, choć były one mniej wyraźne w porównaniu z infekcjami dolnych dróg oddechowych. „Może to wynikać z dostępności szczepionek przeciwko patogenom odpowiedzialnym za grypę oraz większość przypadków zapalenia płuc” — zauważa Cathryn Tonne, starsza autorka badania.

Źródło: Environment International

Anna Alari, A., Ranzani, O., Milà, C., Olmos, S., Basagaña, X., Dadvand, P., Duarte-Salles, T., Nieuwenhuijsen, M., Tonne, C. Long-term exposure to air pollution and lower respiratory infections in a large population-based adult cohort in Catalonia. Environment International, 2025. Doi: https://doi.org/10.1016/j.envint.2024.109230

Podobne artykuły

Back to top button